معرفی رشته اعضاء مصنوعی

مقدمه ای برای معرفی رشته اعضاء مصنوعی : رشته‌ اعضای‌ مصنوعی‌ و وسایل‌ کمکی‌ یکی‌ از زیرشاخه‌های‌ توانبخشی‌ است‌ که‌ در آن‌ طریقه‌ طراحی‌ و ساخت‌ اعضای‌ مصنوعی‌ و وسایل‌ کمکی‌ براساس‌ اصول‌ مهندسی‌ و منطبق‌ با آناتومی‌ بدن‌ آموزش‌ داده‌ می‌شود. در واقع‌ دروس‌ این‌ رشته‌ مجموعه‌ای‌ از علوم‌ مهندسی‌ و علوم‌ پزشکی‌ است‌.متخصص‌ اعضای‌ مصنوعی‌ در سه‌ زمینه‌ حمایت‌ از اعضای‌ ضعیف‌ و ناتوان‌ بدن‌، ساخت‌ اندام‌ مصنوعی‌ برای‌ عضو از دست‌ رفته‌ و اصلاح‌ ناهنجاری‌ها فعالیت‌ می‌کند و برای‌ به‌ دست‌ آوردن‌ این‌ تخصص‌، دروس‌ پایه‌ مثل‌ آناتومی‌ بدن‌، علل‌ ناهنجاری‌ها و بیماری‌های‌ اندام‌های‌ مورد نظر را مطالعه‌ کرده‌ و سپس‌ نحوه‌ ساخت‌ اُرتزها و پروتزهای‌ مختلف‌ را فرا می‌گیرد.گفتنی‌ است‌ که‌ ارتز وسیله‌ای‌ کمکی‌ است‌ که‌ در موازات‌ اندام‌ فلج‌ یا ضعیف‌ به‌ کار برده‌ شده‌ و به‌ آن‌ کمک‌ می‌کند تا کارایی‌ بهتری‌ داشته‌ باشد و شامل‌ تمام‌ اندام‌ها از جمله‌ اندام‌ تحتانی‌، اندام‌ فوقانی‌، ستون‌ فقرات‌ و سرو گردن‌ می‌شود. پروتز نیز عضو مصنوعی‌ است‌ که‌ جانشین‌ عضو طبیعی‌ شده‌ و در امتداد عضو طبیعی‌ قرار می‌گیرد.

برای‌ مثال‌ فردی‌ که‌ دچار بیماری‌ فلج‌ اطفال‌ شده‌ است‌ با استفاده‌ از ارتزهای‌ کمک‌ کننده‌ می‌تواند سرپا ایستاده‌ و به‌ فعالیت‌های‌ زندگی‌ خود به‌ صورت‌ مستقل‌ ادامه‌ دهد.تفاوت این رشته با مهندسی پزشکی در این است که رشته مهندسی پزشکی؛ در زمینه الکترونیک و بیومکانیک کاربردی کل تجهیزات پزشکی فعالیت می‌کند یعنی طراحی یک دستگاه رادیولوژی یا فیزیوتراپی نیز در حیطه کار مهندسی پزشکی قرار می‌گیرد، در حالی که رشته اعضای مصنوعی به طراحی و ساخت وسایل کمکی و اعضای مصنوعی می‌پردازد و اعضای مصنوعی قابل ساخت در این رشته نیز اعضای مصنوعی خارج از بدن مثل دست، پا، چشم و بینی است.از همین جا می‌توان به یکی دیگر از تفاوت‌های موجود بین این دو رشته پی برد چون فارغ‌التحصیل مهندسی پزشکی علاوه بر اعضای مصنوعی خارج از بدن، پروتزهای داخلی مثل قلب مصنوعی یا اعضای پیچیده الکترونیکی و مکانیکی مثل دست سیبرنتیکی را نیز طراحی می‌کند، اما فارغ‌التحصیل اعضای مصنوعی، قطعات ساده‌تری که با ابزار دستی نیز قابل ساخت است مثل پای مصنوعی عادی یا انواع بریس‌ها را طراحی کرده و می‌سازد.

توانایی‌های‌ لازم:

دانشجوی‌ رشته‌ اعضای‌ مصنوعی‌ و وسایل‌ کمکی‌ مثل‌ یک‌ مجسمه‌ساز باید با گچ‌ مجسمه‌سازی‌ کار کند و قالب‌های‌ گچی‌ از پا، دست‌، نیم‌تنه‌ یا سر و گردن‌ بسازد و مثل‌ یک‌ نجار، آهنگر و کفاش‌ باید به‌ جوشکاری‌، تراشکاری‌، ارّه‌کاری‌، فلزکاری‌ و چرم‌کاری‌ بپردازد. به‌ عبارت‌ دیگر متخصص‌ این‌ رشته‌ باید از دست‌هایی‌ توانا برخوردار و به‌ کارهای‌ فنی‌ و صنعتی‌ علاقه‌مند باشد.در ضمن‌ دانشجوی‌ این‌ رشته‌ باید دارای‌ جسم‌ و روحی‌ سالم‌ و توانمند باشد تا در انجام‌ کارهای‌ سنگین‌ این‌ رشته‌ مثل‌ فلزکاری‌ یا کار با گچ‌ و قالب‌های‌ سنگین‌ دچار مشکل‌ نشود و بتواند بعضی‌ از اوقات‌ چهار ساعت‌ سرپا بایستد و کار کند. آمادگی‌ روحی‌ برای‌ برخورد با بیماران‌ و روابط‌ اجتماعی‌ خوب‌ نیز در این‌ رشته‌ بسیار ضروری‌ است‌ چون‌ رشته‌ اعضای‌ مصنوعی‌ یک‌ رشته‌ خدماتی‌ است‌ و فارغ‌التحصیل‌ آن‌ باید با دردمندترین‌ اعضای‌ جامعه‌ در ارتباط‌ باشد.

موقعیت‌ شغلی‌ در ایران‌:

فارغ‌التحصیل‌ این‌ رشته‌ می‌تواند در دو بخش‌ دولتی‌ و خصوصی‌ فعالیت‌ کند که‌ بخش‌ دولتی‌ شامل‌ سازمان‌ بهزیستی‌، هلال‌ احمر، بنیاد جانبازان‌ و بیمارستان‌های‌ دارای‌ مراکز ارتوپدی‌ فنی‌ است‌. اما حیطه‌ اصلی‌ فعالیت‌ فارغ‌التحصیلان‌ این‌ رشته‌ بخش‌ خصوصی‌ است‌ چون‌ رشته‌ اعضای‌ مصنوعی‌ جزو معدود رشته‌های‌ توانبخشی‌ است‌ که‌ فارغ‌التحصیل آن‌ می‌تواند پس‌ از کسب‌ تجربه‌ لازم‌، مرکز خصوصی‌ دایر کرده‌ و به‌ افراد فلج‌ یا افرادی‌ که‌ انواع‌ بدشکلی‌های‌ مختلف‌ و مشکلات‌ ارتوپدی‌ دارند، افرادی‌ که‌ بیماری‌های‌ ساده‌ مثل‌ صافی‌ کف‌ پا داشته‌ و احتیاج‌ به‌ کفش‌ طبی‌ دارند و‌ کسانی‌ که‌ دچار قطع‌ عضو هستند، خدمات‌ خود را ارائه‌ دهد.در ضمن‌ اگر دانشجویی‌ اهل‌ تحقیق‌ و مطالعه‌ باشد، در این‌ رشته‌ زمینه‌ نوآوری‌ بسیار زیاد است‌. بخصوص‌ در زمینه‌ پروتزهای‌ زیبایی؛‌ یعنی‌ ساخت‌ چشم‌، گوش‌ و بینی‌ مصنوعی‌ که‌ نیروی‌ کار متخصص‌ در ایران‌ بسیار کم‌ است‌.

درس‌های‌ این‌ رشته‌ در طول‌ تحصیل:

آناتومی‌ انسانی‌، رسم‌ فنی‌، کمک‌های‌ اولیه‌، ایمنی‌ و پیشگیری‌ از سوانح‌ در کارگاه‌، ریاضیات‌ پایه‌ و مقدمات‌ آمار، تکنیک‌های‌ فلزکاری‌، تکنیک‌ ارتوپدی‌ فنی‌، اصول‌ توانبخشی‌، خواص‌ مواد (علوم‌ فلزات‌)، خواص‌ مواد (مواد مصنوعی‌)، بهداشت‌ عمومی‌، ارتوپدی‌، مکانیک‌، تکنولوژی‌ چوب‌، تکنیک‌ قطعه‌سازی‌، تئوری‌ پروتز، تئوری‌ ارتز، مدیریت‌ صنعتی‌، روانشناسی‌ معلولین‌، آناتومی‌ و فیزیولوژی‌ اعصاب‌، فیزیک‌، تکنولوژی‌ درودگری‌، آشنایی‌ با طراحی‌ و ساخت‌ ارتزهای‌ اندام‌ فوقانی‌، آشنایی‌ با طراحی‌ و ساخت‌ پروتزهای‌ زیرزانو، آشنایی‌ با طراحی‌ و ساخت‌ ارتزهای‌ اندام‌ تحتانی‌، آشنایی‌ با طراحی‌ و ساخت‌ ارتزهای‌ ستون‌ فقرات‌، آشنایی‌ با طراحی‌ و ساخت‌ پروتزهای‌ اندام‌ فوقانی‌، آشنایی‌ با طراحی‌ و ساخت‌ پروتزهای‌ بالای‌ زانو، اصول‌ فیزیوتراپی‌ و کاردرمانی‌، ارزشیابی‌ واندازه‌گیری‌ عضلات‌، آناتومی‌ سطحی‌، مقاومت‌ مصالح‌، اصطلاحات‌ پزشکی‌، رادیولوژی‌، تکنیک‌ چرمکاری‌، آمار و روش‌ تحقیق‌، مدیریت‌ مرکز ارتوپدی‌ فنی‌، نورولوژی‌، کینزیولوژی‌ وبیومکانیک‌، کارآموزی‌ در عرصه‌ ارتزهای‌ زیرزانو، کارآموزی‌ در عرصه‌ ارتزهای‌ پا، کارآموزی‌ در عرصه‌ ارتزهای‌ بالای‌ زانو، کارآموزی‌ در عرصه‌ ارتزهای‌ ستون‌ فقرات‌، کارآموزی‌ در عرصه‌ ارتزهای‌ اندام‌ فوقانی‌، کارآموزی‌ در عرصه‌ پروتزهای‌ مچ‌ پا و پنجه‌، کارآموزی‌ در عرصه‌ پروتزهای‌ زیرآرنج‌، کارآموزی‌ در عرصه‌ پروتزهای‌ بالای‌ آرنج‌، کارآموزی‌ در عرصه‌ پروتزهای‌ زیرزانو، کارآموزی‌ در عرصه‌ پروتزهای‌ بالای‌ زانو، کارآموزی‌ در عرصه‌ پروتزهای‌ لگن‌.

منبع: کتاب آشنایی با رشته های دانشگاهی سازمان سنجش آموزش کشورتالیف خانم فیروزه سودایی ونرم افزار سامان رشته ی سازمان سنجش.

معرفی رشته هوشبری

مقدمه ای برای معرفی رشته هوشبری : هدف تربیت افراد کارآمدی است که بتوانند در گروه‌های سه یا چهار نفره به عنوان دستیار یک متخصص بیهوشی، در یک بخش هوشبری انجام وظیفه کنند. دروس این رشته به صورت نظری، عملی و کارآموزی در عرصه است. فارغ‌التحصیلان هوشبری توانایی شناسایی دستگاه‌های اندازه‌گیری گازهای خون و سایر وسایل آزمایشگاهی مربوط به رشته بیهوشی و تنظیم و کاربرد آنها، شناسایی دستگاه‌های مختلف بیهوشی در اتاق عمل و استریلیزاسیون آنها، بیهوش ساختن بیمار زیر نظر متخصص و مراقبت‌های قلبی و تنفسی و بیدار کردن او در پایان عمل، دردشناسی، احیای قلبی، ریوی، و انجام دادن بی‌حسّی‌های ناحیه‌ای و غیره در موارد کلینیکی پرستاری به روش علمی و مراقبت از بیماران بدحال را دارند.

درس‌های این رشته در طول تحصیل :

دروس اصلی و تخصصی :

روش بیهوشی، تشریح‌(آناتومی)، فیزیولوژی، میکروب‌شناسی و استریلیزاسیون،‌ اصول پرستاری، رفتار در اتاق عمل، فیزیک،‌ داروشناسی(فارماکولوژی)، اصطلاحات عمومی پزشکی و اختصاصی بیهوشی، کارآموزی، معرفی بیمار، بیماری‌شناسی، کمک‌های اولیه و روش احیاء قلبی ریوی، داروشناسی اختصاصی، اصول مراقبت‌های ویژه، کارآموزی در عرصه.

منبع: کتاب آشنایی با رشته های دانشگاهی سازمان سنجش آموزش کشورتالیف خانم فیروزه سودایی ونرم افزار سامان رشته ی سازمان سنجش

معرفی رشته علوم آزمایشگاهی

مقدمه ای برای معرفی رشته علوم آزمایشگاهی : علوم‌ آزمایشگاهی‌ از جمله‌ رشته‌هایی‌ است‌ که‌ در بهداشت‌ و کاهش‌ هزینه‌های‌ درمانی‌ بسیار مؤثر است‌. زیرا فارغ‌التحصیل‌ این‌ رشته‌ در مقطع‌ کاردانی‌ با نمونه‌برداری‌ مدفوع‌، ادرار و خون‌ و آماده‌سازی‌ نمونه‌ و آزمایش‌های‌ مختلف‌ بیوشیمی‌ و هماتولوژی‌ می‌تواند پزشک‌ را در انتخاب‌ بهترین‌ راه‌ درمان‌ و مقابله‌ با بیماری‌ راهنمایی‌ کند. فارغ‌التحصیل‌ کارشناسی‌ این‌ رشته‌ نیز می‌تواند آزمایش‌های‌ تخصصی‌ هورمون‌شناسی‌ یا ایمونولوژی‌ را انجام‌ دهد و مسؤول‌ بخش‌های‌ مختلف‌ یک‌ آزمایشگاه‌ تشخیص‌ طبی‌ مانند بخش‌ نمونه‌برداری‌، انگل‌شناسی‌ و ادرار، هورمون‌شناسی‌، ایمونولوژی‌ و… شود و بر نحوه‌ کار و آزمایش‌های‌ کاردان‌ علوم‌ آزمایشگاهی‌ نظارت‌ کرده‌ و کار او را تأیید نماید.

توانایی‌های‌ لازم‌ :

رشته‌ علوم‌ آزمایشگاهی‌ به‌ ویژه‌ در مقطع‌ کاردانی‌ یک‌ رشته‌ عملی‌ است‌ و جوانانی‌ که‌ علاقه‌مند به‌ کار عملی‌ هستند و نسبت‌ به‌ بو یا آزمایش‌ با ادرار و مدفوع‌ حساس‌ نیستند، در این‌ رشته‌ موفق‌ می‌شوند. در ضمن‌ لازم‌ است‌ که‌ دانشجو به‌ دروس‌ شیمی‌ و زیست‌شناسی‌ علاقه‌مند باشد. گفتنی‌ است‌ که‌ رشته‌ علوم‌آزمایشگاهی‌ در کشور ما تا مقطع‌ دکترا به‌ صورت‌ ناپیوسته‌ دانشجو می‌پذیرد.

موقعیت‌ شغلی‌ در ایران :

رشته‌ علوم‌آزمایشگاهی‌ از جمله‌ رشته‌هایی‌ است‌ که‌ بازار کار نسبتاً خوبی‌ دارد. زیرا امروزه‌ جامعه‌ ما به‌ امر بهداشت‌ و سلامتی‌ پی‌ برده‌ است‌ و بی‌ شک‌ بدون‌ استفاده‌ از آزمایشگاه‌های‌ تشخیص‌ طبی‌ حفظ‌ سلامت‌ جامعه‌ و جلوگیری‌ از شیوع‌ بیماری‌های‌ عفونی‌ و آلرژی‌ها یا مبارزه‌ با بیماری‌های‌ ژنتیکی‌ امکان‌پذیر نیست‌.

درس‌های‌ این‌ رشته‌ در طول‌ تحصیل‌ :

دروس‌ پایه‌:

فیزیک‌ عمومی‌، فیزیک‌ کاربردی‌، شیمی‌ عمومی‌، بیوشیمی‌ عمومی‌، فیزیولوژی‌، زیست‌شناسی‌، آناتومی‌.

دروس‌ تخصصی‌:

مقدمات‌ علوم‌ آزمایشگاهی‌، شیمی‌ و میکروبیولوژی‌ مواد غذایی‌، زبان‌ تخصصی‌، انگل‌ و حشره‌شناسی‌ پزشکی‌، قارچ‌شناسی‌ پزشکی‌، ویروس‌شناسی‌ پزشکی‌، ایمنی‌ و سرم‌شناسی‌، باکتری‌شناسی‌ پزشکی‌، خون‌شناسی‌، بانک‌ خون‌، بیوشیمی‌ بالینی‌، بافت‌شناسی‌، آسیب‌شناسی‌ پزشکی‌، کارآموزی‌.

منبع: کتاب آشنایی با رشته های دانشگاهی سازمان سنجش آموزش کشورتالیف خانم فیروزه سودایی ونرم افزار سامان رشته ی سازمان سنجش.

معرفی رشته اتاق عمل

مقدمه ای بر معرفی رشته اتاق عمل : گسترش مراکز بیمارستانی دارای اتاق عمل جراحی و نیاز روزافزون به افراد کاردان برای اداره اتاق‌های عمل جراحی، بیانگر نیاز جامعه به تکنسین اتاق عمل است. افرادی که می‌توانند درمسائل فنی، پزشکان جراح را یاری دهند. فارغ‌التحصیلان این رشته می‌توانند در اتاق عمل به جراحان کمک‌های لازم فنی را ارائه دهند. همچنین این دسته از متخصصان می‌توانند وسائل جراحی و استریل را جهت استفاده آماده نمایند و اداره اتاق عمل را به عهده گیرند.

درس‌های این رشته در طول تحصیل:

دروس اصلی و تخصصی:

تکنیک اتاق عمل عمومی، فن پرستاری، فیزیولوژی، تشریح، شیمی آلی و بیوشیمی، بهداشت فردی و همگانی، انگل‌شناسی و میکروب‌شناسی، داروشناسی عمومی و تخصصی، جراحی عمومی و تخصصی، اصطلاحات پزشکی و اصطلاحات رایج در اتاق عمل، کارآموزی عمومی، جراحی زنان و زایمان، بیماری‌های داخلی، آسیب‌شناسی، فیزیک پزشکی و کاربرد آن در اتاق عمل، خون‌شناسی و انتقال خون، بیهوشی، روش‌های احیاء قلبی و ریوی، روانشناسی، کارآموزی در عرصه.

منبع: کتاب آشنایی با رشته های دانشگاهی سازمان سنجش آموزش کشورتالیف خانم فیروزه سودایی ونرم افزار سامان رشته ی سازمان سنجش

معرفی رشته تکنولوژی پرتوشناسی (رادیولوژی)

مقدمه ای برای معرفی رشته تکنولوژی پرتوشناسی (رادیولوژی ): با تولد این تکنولوژی، بشر از پوست و گوشت گذشت و به اعماق شگفت‌انگیز بدن انسان راه یافت و توانست اجزای بدن را بیشتر در معرض دید و بررسی قراردهد.سخن از دانش‌ رادیولوژی تشخیصی است که در سال‌های اخیر بسرعت پیشرفت کرده و امکانات تشخیص پزشکی را به طور غیرقابل تصوری به پیش رانده است. بی‌شک به کارگیری این دانش‌، نیاز به تخصص ویژه‌ دارد؛ تخصصی که در رشته تکنولوژی پرتوشناسی آموزش داده می‌شود. به عبارت دیگر، رشته تکنولوژی پرتوشناسی، نحوه تصویربرداری از اعضای مختلف بدن را برای تشخیص پزشکی آموزش می‌دهد.دانشجویان این رشته در ابتدا دروس پایه از قبیل فیزیک، آناتومی و فیزیولوژی را مطالعه می‌کنند و سپس دروس تخصصی تصویربرداری پزشکی را می‌آموزند و در همین زمینه با دستگاه‌های تصویربرداری و نحوه کارشان آشنا می‌شوند و پس از ۲ سال می‌توانند به عنوان کاردان تصویربرداری، در بخش‌های رادیولوژی شروع به کار کنند.گفتنی است که اگر مسؤول تکنولوژی رادیولوژی، آموزش لازم را ندیده باشد علاوه بر اینکه پرتوگیری بیمار را بالا می‌برد و به او آسیب می‌رساند، تصاویر مناسبی نیز از اعضای بدن تهیه نمی‌کند. در نتیجه، دکتر رادیولوژیست نمی‌تواند تفسیر مناسبی از تصاویر داشته و از روی آنها تشخیص پزشکی دهد.تفاوت توانمندی‌های کاردان و کارشناس این رشته نیز در آن است که در تکنولوژی پرتوشناسی از دستگاه‌های متفاوتی استفاده می‌شود و از اعضای مختلف بدن تصویربرداری می‌گردد. برخی از این تصویربرداری‌ها ساده است؛ مثل تصویربرداری از دست، پا و انگشتان، اما برخی از تصویربرداری‌ها تداخلی است؛ مثل تصویربرداری از سیستم‌ گوارش، عروق و ادرار که این‌گونه‌ تصویربرداری‌ها، اختصاصی و نسبتاً دشوار می‌باشد و نیاز به دانش ویژه دارد. در این میان تصویربرداری‌های ساده بر عهده فارغ‌التحصیلان کاردانی و تصویربرداری‌های تخصصی و کار با دستگاه‌های M.R.I و C.P بر عهده فارغ‌التحصیلان کارشناسی است.

توانایی‌های لازم :

کار رادیولوژیست، یک کار بیمارستانی است. از همین رو دانشجوی این رشته باید حس کار در بیمارستان و با بیماران را داشته باشد. همچنین باید بتواند درس‌هایی را که در طول تحصیل به صورت تئوری فرا گرفته، در کار عملی مورد استفاده قرار دهد و در نهایت لازم است که در درس‌های زیست‌شناسی، ریاضی و فیزیک توانمند باشد. تسلط به درس‌های ریاضی و فزیک تا جایی مهم است که برخی از استادان رادیولوژی معتقدند که دانشجوی این رشته باید از بین داوطلبان گروه آزمایشی ریاضی و فنی انتخاب گردد. زیرا بدون آگاهی از اصول فیزیک که بر مبنای آن، کار تصویر‌برداری انجام می‌گیرد، امکان اشتباه در این کار وجود دارد.

موقعیت شغلی در ایران :

کار رادیولوژیست در مقطع کاردانی و کارشناسی یک کار اجرایی است. البته کاردان این رشته بیشتر تصویربرداری ساده مثل تصویربرداری از دست، پا و انگشتان را انجام می‌دهد و کارشناسان این رشته تصویربرداری اختصاصی یا تصویربرداری تداخلی مانند تصویربرداری از دستگاه گوارش یا عروق را بر عهده دارند. در ضمن کار با دستگاه‌هایی مثل توموگرافی و MRI در محدوده فعالیت کارشناس این رشته است.در کل فارغ‌التحصیلان کاردانی این رشته در مؤسسه‌های تصویرنگاری و بیمارستان‌ها می‌توانند به عنوان مسؤول آماده‌سازی دستگاه‌های مختلف رادیوگرافی، انجام عمل رادیولوژی، ظهور و ثبت کلیشه‌های رادیوگرافی فعالیت کنند.

درس‌های این رشته در طول تحصیل:

دروس پایه:

فیزیک عمومی، تشریح، فیزیولوژی انسان، بهداشت عمومی.

دروس اصلی:

کمک‌های اولیه و مراقبت از بیمار در بخش پرتوشناسی، تشریح استخوان و مفاصل، اصطلاحات پرتوشناسی و ترمینولوژی پزشکی.

دروس تخصصی:

فیزیک پرتوها، فیزیک پرتوشناسی تشخصیص، رادیوبیولوژی و حفاظت در برابر پرتوهای یون‌ساز، روش‌های پرتوگاری، رادیوگرافی با ماده حاجب، اصول تاریکخانه، اصول نگهداری و تعمیرات مقدماتی دستگاه‌های پرتوشناسی، ارزیابی تکنیکی فیلم‌های پرتونگاری، کارآموزی بیمارستانی.

منبع: کتاب آشنایی با رشته های دانشگاهی سازمان سنجش آموزش کشورتالیف خانم فیروزه سودایی ونرم افزار سامان رشته ی سازمان سنجش.

معرفی رشته فیزیوتراپی

مقدمه ای برای معرفی رشته فیزیوتراپی : تصور کنید که در کشور ما از هر ۱۰ نفر،‌ تنها یک نفر به دلیل درد جسمانی مزمن حداقل یک ساعت در روز نتواند کار خود را به خوبی انجام دهد. آیا می‌دانید در این صورت چه میزان خسارت به کشور وارد خواهد شد؟ عمق این فاجعه زمانی احساس می‌شود که بدانیم دردهای مفصلی و عضلانی در ایران بسیار شایع است. از سوی دیگر طبق آمار جهانی معلولین، حدود ۱۰% از جمعیت هر کشور را معلولین تشکیل می‌دهند و این افراد برای استفاده از توانایی‌های باقیمانده و جبران هر چه بیشتر ناتوانی‌ها و محدودیت‌های خویش به خدمات فیزیوتراپی نیاز دارند. البته این درصد در کشور ما به دلیل جنگ تحمیلی و حوادث بی‌شمار رانندگی بسیار بیشتر است و به همین دلیل باید برای رشته فیزیوتراپی که به تربیت فیزیوتراپیست‌های متخصص و کارآمد می‌پردازد، به عنوان یک رشته مهم و کاربردی، ‌اهمیت بسیار قائل شویم. در این‌ رشته‌ با استفاده‌ از یک‌ سری‌ وسایل‌ مثل‌ ابزارهای‌ الکترونیکی‌ در جهت‌ رفع‌ معلولیت‌، کاهش‌ علایم‌ بیمارهای‌ مفاصل‌، عضلات‌ و اعصاب‌ تلاش‌ می‌شود. البته‌ فیزیوتراپیست‌ها علاوه‌ بر وسایل‌ فوق‌، از یک‌ سری‌ حرکات‌ ورزشی‌ و درمانی‌ نیز استفاده‌ می‌کنند چون‌ برای‌ کسب‌ بهترین‌ نتیجه‌، باید حرکات‌ ورزشی‌ و درمان‌های‌ الکترونیکی‌ به‌ صورت‌ ترکیبی‌ مورد استفاده‌ قرار گیرد. گفتنی‌ است‌ که‌ در ۶۰ درصد از بیماری‌ها در کنار دارو درمانی‌ یا پس‌ از دارودرمانی‌ به‌ فیزیوتراپی‌ نیاز است. برای‌ مثال‌ در بیماری‌های‌ عصبی‌ مثل‌ سکته‌های‌ مغزی‌ یا ضربه‌های‌ مغزی‌، شکستگی‌ها، بیماری‌های‌ قلبی‌، بیماری‌های‌ ریوی‌، بیماری‌های‌ زنان‌ و زایمان‌ و نازایی‌، انواع‌ جراحی‌های‌ داخلی‌ و برخی‌ از بیماری‌های‌ اطفال‌ به‌ فیزیوتراپی‌ نیاز است‌. به‌ عبارت‌ دیگر در کل‌ بیماری‌های‌ اسکلتی‌ و اکثر بیماری‌های‌ عصبی‌ و عضلانی‌ فیزیوتراپی‌ مورد استفاده‌ قرار می‌گیرد. در ضمن‌ فیزیوتراپیست‌ها در بُعد پیشگیری‌ نیز فعالیت‌ می‌کنند. برای‌ مثال‌ یک‌ فیزیوتراپیست‌ نحوه‌ نشستن‌ یا بلند کردن‌ وزنه‌های‌ مختلف‌ را آموزش‌ می‌دهد تا از انحرافاتی‌ که‌ ممکن‌ است‌ در ستون‌ فقرات‌ افراد به‌ دلیل‌ عدم‌ رعایت‌ موارد فوق‌ ایجاد شود، جلوگیری‌ کند.

توانایی‌های‌ لازم :

یک‌ دانشجوی‌ رشته‌ فیزیوتراپی‌ باید صبر و حوصله‌ بسیاری‌ داشته‌ باشد چون‌ در نهایت‌ باید با بیماران‌ مختلفی‌ از جمله‌ افرادی‌ که‌ دچار سکته‌ مغزی‌ یا ضایعه‌ مغزی‌ شده‌اند و یا عقب‌ماندگی‌ ذهنی‌ دارند، کار کند و در اغلب‌ مواقع‌ نیز نتیجه‌ کارش‌ به‌ تدریج‌ ظاهر می‌شود. از سوی‌ دیگر چون‌ دانشجوی‌ این‌ رشته‌ با دستگاه‌های‌ الکتریکی‌ متنوعی‌ کار می‌کند، باید در درس‌ فیزیک‌ قوی‌ بوده‌ و همچنین‌ به‌ دلیل‌ این‌ که‌ با بدن‌ انسان‌ به‌ عنوان‌ یک‌ موجود زنده‌ سروکار دارد، باید به‌ درس‌ زیست‌شناسی‌ علاقه‌مند باشد.

موقعیت‌ شغلی‌ در ایران :

در حال‌ حاضر فارغ‌التحصیل‌ فیزیوتراپی‌ علاوه‌ بر استخدام‌ در مراکز دولتی‌ می‌تواند بعد از گذراندن‌ دوران‌ طرح‌ و همچنین‌ به‌ دست‌ آوردن‌ سابقه‌ کار لازم‌ (۶ سال‌ سابقه‌ کار برای‌ فعالیت‌ در مراکز استان‌ها و ۳ سال‌ سابقه‌ کار برای‌ فعالیت‌ در شهرستان‌ها) اقدام‌ به‌ تأسیس‌ کلینیک‌ خصوصی‌ فیزیوتراپی‌ کند. علاوه‌ بر کار در کلنیک خصوصی همچنین‌ می‌تواند جذب‌ بیمارستان‌ها، مراکز توانبخشی‌ و فدراسیون‌های‌ ورزشی‌ گردد.

درس‌های‌ این‌ رشته‌ در طول‌ تحصیل :

دروس‌ پایه‌:

فیزیک‌ برای‌ فیزیوتراپی‌، فیزیولوژی‌ عمومی‌، آناتومی‌ (سر و گردن‌ و تنه‌، اندام‌ فوقانی‌، اندام‌ سطحی‌، اندام‌ تحتانی‌) ، بافت‌ شناسی‌، آسیب‌شناسی‌، استخوان‌ شناسی‌، روانشناسی‌ عمومی‌ و معلولین‌، روانپزشکی‌ ، ژنتیک‌ ، کمک‌های‌ اولیه‌، رشد روانی‌ ـ حرکتی‌ کودک‌، آناتومی‌ اعصاب‌، فیزیولوژی‌، نورولوژی‌ ، بیماری‌های‌ داخلی‌، بیماری‌های‌ قلب‌، عروق‌ و تنفسی‌، روماتولوژی‌، جراحی‌ عمومی‌، ارتوپدی‌ ، رادیولوژی‌.

دروس‌ تخصصی‌:

آشنایی‌ با اصول‌ توانبخشی‌ و طب‌ فیزیکی‌ ، فیزیوتراپی‌ (اعصاب‌ ، بیماری‌های‌ قلب‌، عروق‌ و تنفس‌، روماتولوژی‌ ، جراحی‌ ، ارتوپدی‌)، کینزیولوژی‌ و بیومکانیک‌، حرکت‌ درمانی‌، الکترو تراپی‌، اندام‌های‌ مصنوعی‌ و وسایل‌ کمکی‌، ارزشیابی‌ و اندازه‌گیری‌ ، ماساژ و اصول‌ درمان‌های‌ دستی‌، زبان‌ تخصصی‌، پروژه‌، کارآموزی‌.

منبع: کتاب آشنایی با رشته های دانشگاهی سازمان سنجش آموزش کشورتالیف خانم فیروزه سودایی ونرم افزار سامان رشته ی سازمان سنجش.

معرفی رشته دامپزشکی

مقدمه ای برای معرفی رشته دامپزشکی : امروزه در دنیا علی‌رغم پیشرفت‌هایی که در زمینه‌های مختلف صورت گرفته است، هنوز هم مسأله غذا از نظر اجتماعی و اقتصادی در درجه اول اهمیت قرار دارد و به عنوان یک مسأله استراتژیک مطرح است. به طوری که موقعیت یک کشور را با سطح و نوع غذای مردم آن کشور محک می‌زنند. بدون شک در میان مواد غذایی آنچه بسیار اهمیت دارد و جزولاینفک مواد غذایی روزانه است، پروتئین حیوانی است که از طریق دام تهیه می‌شود.از همین‌جا می‌توان به اهمیت دانش دامپزشکی پی ببرد زیرا دامپزشکی‌ علم‌ شناخت‌ بیماری‌های‌ دامی‌ اعم‌ از بیماری‌های‌ مشترک‌ بین‌ انسان‌ و حیوان‌ یا بیماری‌های‌ خاص‌ دام‌، پیشگیری‌ از بیماری‌ها، معالجه‌ بیماری‌ها و همچنین‌ علم‌ تغذیه‌ انسان‌ و دام‌ است. در نشریه‌ سازمان‌ بهداشت‌ جهانی‌ آمده‌ است‌ “هدف‌ نهایی‌ دامپزشکی‌ درمان‌ حیوانات‌ نیست‌ بلکه‌ دقیقاً تأمین‌ مواد غذایی‌ و بهداشت‌ انسان‌ می‌باشد.” چرا که‌ با واکسیناسیون‌ دام‌ها می‌توان‌ از مرگ‌ و میر آنها جلوگیری‌ کرد و بر میزان‌ فرآورده‌های‌ دامی‌ افزود و در نتیجه‌ مواد پروتئینی‌ لازم‌ را برای‌ جیره‌ غذایی‌ انسانی‌ تأمین‌ نمود. موادی‌ که‌ مقاومت‌ انسان‌ها بخصوص‌ کودکان‌ را در مقابل‌ کلیه‌ بیماری‌ها، افزایش‌ می‌دهد و نه‌تنها باعث‌ کاهش‌ قابل‌ ملاحظه‌ هزینه‌های‌ درمانی‌ می‌شود، بلکه‌ جامعه‌ای‌ سالم‌ و فعال‌ بوجود خواهد آورد.

توانایی‌های‌ لازم :

یک‌ دامپزشک‌ باید به‌ زیست‌شناسی‌ علاقه‌مند بوده‌، به‌ زبان‌ انگلیسی‌ تسلط‌ داشته‌ و قدرت‌ تجزیه‌ و تحلیل‌ بالایی‌ داشته‌ باشد. چون‌ بیمار او نمی‌تواند درد خود را بیان‌ کند و دامپزشک‌ باید خود موفق‌ به‌ شناخت‌ بیماری‌ گردد. بدون‌ شک‌ دانشجوی‌ این‌ رشته‌ باید از سلامت‌ جسمانی‌ نیز برخوردار باشد اما قدرت‌ بدنی‌ در همه‌ بخش‌های‌ دامپزشکی‌ مطرح‌ نیست‌.

موقعیت‌ شغلی‌ در ایران :

فارغ‌التحصیلان‌ دامپزشکی‌ می‌توانند در مراکز مختلفی‌ از جمله‌ سازمان‌ دامپزشکی‌، مؤسسه‌ تحقیقات‌ و تولید واکسن‌ رازی‌ ، شرکت‌های‌ تولید دارو و فرآورده‌های‌ دامی‌، شرکت‌های‌ تولید مواد غذایی‌ با فرآورده‌های‌ دامی‌، واحدهای‌ دامپروری‌ دولتی‌ و خصوصی‌ و آزمایشگاه‌های‌ تشخیص‌ بیماری‌های‌ دامی‌ و بیماری‌های‌ انسانی‌ فعالیت‌ کنند یا خود بری معالجه حیوانات اهلی کلینیک دامپزشکی تأسیس کنند. گفتنی است که در اکثر کشورها از جمله کشور ما، دامپزشکان در تحقیقات پایه پزشکی نقش مهمی دارند برای مثال دکتر “جی ـ بانگ” عامل تب مالت انسان و سقط جنین دام‌ها را کشف کرد. این توانایی از آنجا نشأت می‌گیرد که از یک طرف کار بادام محدودیت کار با انسان را ندارد؛ یعنی می‌شود بر روی تعداد زیادی از حیوانات با وجود احتمال بیماری یا مرگ آزمایش نمود و از سوی دیگر یک دامپزشک دید وسیع‌تری درباره حیوانات دارد و می‌تواند به روی حیوانات مختلف تحقیق کند.

درس‌های‌ این‌ رشته‌ در طول‌ تحصیل :

دروس‌ پایه‌:

فیزیک‌ پزشکی‌، بیوشیمی‌، فیزیولوژی‌، ژنتیک‌ حیوانی‌، جانورشناسی‌ عمومی‌، آمار حیاتی‌.

دروس‌ اصلی‌:

اصول‌ همه‌گیرشناسی‌، اصول‌ تغذیه‌ دام‌، تغذیه‌ اختصاصی‌ دام‌، تغذیه‌ اختصاصی‌ طیور، آسیب‌شناسی‌ عمومی‌، آسیب‌شناسی‌ اختصاصی‌، باکتری‌شناسی‌ عمومی‌، باکتری‌شناسی‌ اختصاصی‌ و بیماری‌های‌ باکتریایی‌، کالبدشناسی‌ پایه‌، کالبدشناسی‌ مقایسه‌ای‌، انگل‌شناسی‌ و بیماری‌های‌ انگلی‌، قارچ‌شناسی‌ و بیماری‌های‌ قارچی‌، ویروس‌شناسی‌ و بیماری‌های‌ ویروسی‌، ایمن‌شناسی‌ و سرم‌شناسی‌، سم‌شناسی‌، فارماکولوژی‌، ماهی‌شناسی‌ عمومی‌، جنین‌شناسی‌ نظری‌، اصول‌ انتخاب‌ و تلقیح‌ مصنوعی‌ دام‌، بهداشت‌ و پرورش‌ دام‌، بهداشت‌ و پرورش‌ طیور، تکثیر و پرورش‌ ماهی‌، پرورش‌ و بیماری‌های‌ زنبور عسل‌، اصول‌ اصلاح‌نژاد دام‌، اصول‌ هوشبری‌ نظری‌، اصول‌ کالبدگشایی‌ و نمونه‌برداری‌، اصول‌ معاینه‌ دام‌.

دروس‌ تخصصی‌:

بیماری‌های‌ اندام‌های‌ حرکتی‌، بیماری‌های‌ متابولیک‌ دام‌ ، بیماری‌های‌ درونی‌ دام‌های‌ بزرگ‌ ، بیماری‌های‌ درونی‌ دام‌های‌ کوچک‌ ، بیماری‌های‌ تولیدمثل‌ دام‌، بیماری‌های‌ طیور، بیماری‌های‌ ماهی‌، بیماری‌های‌ مشترک‌ انسان‌ و دام‌، رادیولوژی‌ دامپزشکی‌، جراحی‌ عمومی‌ دام‌های‌ بزرگ‌، جراحی‌ عمومی‌ دام‌های‌ کوچک‌، مسمومیت‌های‌ دام‌، مامایی‌ دامپزشکی‌، کلینیکال‌ پاتولوژی‌، بهداشت‌ و صنایع‌ شیر، کنترل‌ کیفی‌ و بهداشتی‌ مواد غذایی‌، صنایع‌ مواد غذایی‌ با منشاء دامی‌ نظری‌، زبان‌ تخصصی‌.

دروس‌ بالینی‌:

عملیات‌ درمانگاهی‌ دام‌های‌ بزرگ‌، عملیات‌ درمانگاهی‌ دام‌های‌ کوچک‌، عملیات‌ درمانگاهی‌ مامایی‌، عملیات‌ درمانگاهی‌ طیور، کارآموزی‌.

منبع: کتاب آشنایی با رشته های دانشگاهی سازمان سنجش آموزش کشورتالیف خانم فیروزه سودایی ونرم افزار سامان رشته ی سازمان سنجش.

معرفی رشته داروسازی

مقدمه ای برای معرفی رشته داروسازی : بسیاری از مردم و از جمله تعداد قابل توجهی از داوطلبان آزمون سراسری شناخت صحیحی از رشته داروسازی ندارند. آنها نمی‌دانند که شغل فارغ‌التحصیل داروسازی، دارو فروشی نیست و حتی هدف این رشته نیز فقط تربیت داروساز نمی‌باشد. چرا که داروسازی تنها یکی از تخصص‌های فارغ‌التحصیل این رشته است. باید دانست که در علم‌ پزشکی‌ برای‌ مداوای‌ یک‌ بیمار، روش‌های‌ متعددی‌ از جمله‌ دارو درمانی‌، جراحی‌ و روان‌ درمانی‌ وجود دارد. که‌ در این‌ میان‌ دارو درمانی‌ به‌ عنوان‌ متداول‌ترین‌ شیوه‌ در تمام‌ دنیا شایع‌ است و رشته‌ داروسازی‌، رشته‌ای‌ است‌ که‌ در همین‌ زمینه‌ با بیماران‌ و مردم‌ مرتبط‌ می‌گردد. همچنین‌ یک‌ داروساز در صورت‌ ناموفق‌ بودن‌ رژیم‌ دارو درمانی‌ باید علل‌ عدم‌ موفقیت‌ را بررسی‌ کند. از همین‌ رو می‌توان‌ گفت‌ رشته‌ داروسازی‌ بخشی‌ از علوم‌ پزشکی‌ است‌ که‌ در رابطه‌ با تولید و ساخت‌ دارو، بررسی‌ وضعیت‌ دارو در بدن‌ انسان‌ و موجودات‌ زنده‌ و میزان‌ تأثیر دارو در سلامت‌ جامعه‌ و کم‌ کردن‌ بحران‌های‌ بیماری‌زا نقش‌ ایفا می‌کند. به‌ عبارت‌ دیگر رشته‌ داروسازی‌ به‌ شناخت‌ ماده‌ مؤثر، فرموله‌ کردن‌ این‌ ماده‌ (تبدیل‌ ماده‌ مؤثر به‌ فرمی‌ که‌ قابل‌ مصرف‌ برای‌ بیمار باشد مثل‌ قرص‌، کپسول‌، شربت‌ یا استفاده‌ از روش‌های‌ تزریقی‌) و بررسی‌ اثرات‌ دارو بر بدن‌ بیمار می‌پردازد.شاید جالب باشد که بدانید حدود ۳۰ تا ۵۰ درصد علت ناموفق شیوه مداوای یک بیمار، به دارو مربوط می‌شود؛ یعنی کیفیت دارو، انتخاب نوع‌دارو و نحوه استفاده از دارو (این که بیمار دارو را با چه مواد غذایی یا دارو‌های دیگر استفاده کرده است) می‌تواند اثر دارو را تضعیف کند. و این وظیفه یک داروساز است که علت را تشخیص دهد و در این زمینه پزشک معالج را راهنمایی کند.

توانایی‌های‌ لازم :

داروسازی‌ تلفیقی‌ از علوم‌ پایه‌ و بالینی‌ است‌ و به‌ همین‌ دلیل‌ توانمندی‌ در دروس‌ فیزیک‌، شیمی‌ و زیست‌شناسی‌ برای‌ این‌ رشته‌ ضروری‌ است‌. همچنین‌ دانشجوی‌ این‌ رشته‌ برای‌ ارائه‌ خدمات‌ به‌ بیماران‌ باید بتواند با افراد به درستی‌ ارتباط‌ برقرار کرده‌ و خوب‌ صحبت‌ کند و در ضمن‌ فردی‌ سخت‌کوش‌ و جدی‌ باشد چون‌ دروس‌ این‌ رشته‌ بسیار فراگیر و متنوع‌ بوده‌ و هم‌ جنبه‌ حفظی‌ و هم‌ جنبه‌ تحلیلی‌ دارد و در نتیجه‌ به‌ همت‌ و تلاش‌ قابل‌ توجه‌ نیازمند است‌.

موقعیت‌ شغلی‌ در ایران‌ :

حدود ۹۰ درصد فارغ‌التحصیلان‌ این‌ رشته‌ جذب‌ بازار کار می‌شوند که‌ از این‌ میان‌ بیش‌ از ۸۰ درصد جذب‌ داروخانه‌ها و مابقی‌ در صنایع‌ داروسازی‌ (صنعت‌ ساخت‌ و کنترل‌ دارو) و کارخانه‌های‌ آرایشی‌ ـ بهداشتی‌ مشغول‌ به‌ کار می‌شوند یا در کارهای‌ اجرایی‌ وزارت‌ بهداشت‌، درمان‌ و آموزش‌ پزشکی‌ فعالیت‌ می‌کنند. از سوی‌ دیگر در حال‌ حاضر حدود ۹۷ درصد داروهای‌ مورد نیاز کشور (از نظر عددی‌) در کارخانه‌های‌ متعدد داروسازی‌ داخل‌ کشور ساخته‌ می‌شود و بدون‌ شک‌ این کارخانه‌ها به‌ کارشناسان‌ داروسازی‌ نیاز دارند. این‌ در حالی‌ است‌ که‌ اکثر کارخانه‌های‌ داروسازی‌ کشور دارای‌ واحدی‌ به‌ نام‌ واحد تحقیقات‌ هستند و امکان‌ فعالیت‌های‌ تحقیقاتی‌ برای‌ فارغ‌التحصیلان‌ علاقه‌مند مهیا است.

درس‌های‌ این‌ رشته‌ در طول‌ تحصیل :

دروس‌ پایه‌:

بیولوژی‌ نظری‌، فیزیک‌ نظری‌، ریاضیات‌ پایه‌ و مقدمات‌ آمار، شیمی‌ عمومی‌، بیوشیمی‌ ، فیزیولوژی‌ ، شیمی‌ آلی‌ ، تشریح‌، اصول‌ خدمات‌ بهداشتی‌،آمار حیاتی‌، شیمی‌ تجزیه‌، میکروب‌شناسی‌ نظری‌ و عملی‌، انگل‌شناسی‌ و قارچ‌شناسی‌، ایمونولوژی‌، کمک‌های‌ اولیه‌، کامپیوتر.

دروس‌ تخصصی‌:

گیاه‌شناسی‌ دارویی‌، اشکال‌ دارویی‌، تغذیه‌ و رژیم‌ درمانی‌، مواد خوراکی‌ نظری‌، مدیریت‌ در داروسازی‌، درمان‌شناسی‌، اطلاعات‌ دارویی‌، شیمی‌ دارویی‌، فارماکولوژی‌، مفردات‌ پزشکی‌ ، فرآورده‌های‌ دارویی‌ بیولوژیکی‌، فیزیکال‌ فارماسی‌، روش‌های‌ دستگاهی‌، سم‌شناسی‌ ، بیوفارماسی‌، داروسازی‌ صنعتی‌ ، کنترل‌ میکروبی‌ دارویی‌ ، کارآموزی‌ صنعت‌، زبان‌ تخصصی‌، مقدمات‌ داروسازی‌، گیاه‌شناسی‌ داروسازی‌، کارآموزی‌ داروخانه‌. (بیشتر درس‌های‌ این‌ رشته‌ همراه‌ با آزمایشگاه‌ ارائه‌ می‌شود).

منبع: کتاب آشنایی با رشته های دانشگاهی سازمان سنجش آموزش کشورتالیف خانم فیروزه سودایی ونرم افزار سامان رشته ی سازمان سنجش.

معرفی رشته دندانپزشکی

مقدمه ای برای معرفی رشته دندانپزشکی : به روی دیوار مطب یک دندانپزشک، شعاری به این مضمون نصب شده بود.
“یا نخ دندان یا مردن، کدام را انتخاب می‌کنید؟” اگر چه باور این سخن مشکل است اما محققین ثابت کرده‌اند که این شعار گفته‌ای بی‌محتوا نیست و اصلاً‌ جنبه شوخی ندارد. در واقع هرگونه عفونت در ناحیه دهان به ویژه عفونت ناشی از بیماری‌های پیرامون دندان و لثه و چرکی که بین فاصله دندان و لثه تجمع می‌کند، می‌تواند وارد جریان خون شده و در نهایت سبب سکته قلبی، سکته مغزی یا حتی مرگ شود.آری! امروزه دندانپزشکی فن و مهارت کشیدن دندان یا ساخت دندان مصنوعی با روش‌های ابتدایی نیست بلکه دانشی است که سلامت دهان و دندان را به عنوان عضوی مهم در سلامت جسم و روح، زیبایی و ادا کردن کلمات تأمین می‌کند. همچنین به یاری این علم می‌توان بسیای از بیماری‌ها را در مراحل اولیه شناخت و از پیشرفت آن جلوگیری نمود.رشته‌ دندانپزشکی‌ در مقطع‌ دکترای‌ عمومی‌ نحوه‌ رعایت‌ بهداشت‌، پیشگیری‌ و درمان‌ بیماری‌های‌ دهان‌ و دندان‌ را آموزش‌ می‌دهد. این‌ مقطع‌ دارای‌ دو دوره‌ مجزای‌ ۲ و ۴ ساله‌ است‌. که‌ در ۲ سال‌ اول‌ دانشجویان‌ واحدهای‌ علوم‌پایه‌ مثل‌ بیوشیمی‌، آناتومی‌، بافت‌شناسی‌، فیزیولوژی‌، ژنتیک‌، میکروب‌شناسی‌ و ایمنی‌شناسی‌ را می‌گذرانند و بعد از ۲ سال‌ وارد دوره‌ تخصصی‌ دندانپزشکی‌ شده‌ و دروس‌ اختصاصی‌ خود را در زمینه‌ آسیب‌شناسی‌ فک‌ و دهان‌، ارتودنسی‌، اندودنتیکس‌، پروتزهای‌ ثابت‌ و اکلوژن‌، پروتزهای‌ متحرک‌ و فک‌ و صورت‌، پریودنتولوژی‌، ترمیمی‌ و مواد دندانی‌، بیماری‌های‌ دهان‌ و دندان‌، جراحی‌ دهان‌ و فک‌ و صورت‌، دندانپزشکی‌ کودکان‌ و رادیولوژی‌ دهان‌ و فک‌ و صورت‌ می‌گذرانند. و در نهایت‌ می‌توانند بیماری‌های‌ دهان‌ و دندان‌ را تشخیص‌ داده‌ و در حد یک‌ دندانپزشک‌ عمومی‌ نسبت‌ به‌ درمان‌ آنها اقدام‌ کنند.

توانایی‌های‌ لازم :

یک‌ دندانپزشک‌ عمومی‌ با بینش‌ هنری‌، کارش‌ را آغاز و به‌ پایان‌ می‌رساند. چرا که‌ او در هنگام‌ تراش‌ دندان‌، ردیف‌ کردن‌، ساخت‌ و ترمیم‌ دندان‌ و موارد دیگر باید از خلاقیت‌ هنری‌ خویش‌ بهره‌ برده‌ و دارای‌ نگرش‌ کارشناسانه‌ هنری‌ باشد. همچنین‌ دانشجوی‌ این‌ رشته‌ باید از دست‌هایی‌ ماهر و توانمند برخوردار باشد چون‌ بسیاری‌ از کارهای‌ دندانپزشکی‌ از تراش‌ دندان‌ گرفته‌ تا بازسازی‌ دندان‌ نیاز به‌ دست‌هایی‌ هنرمند و توانا دارد تا بتوان‌ به‌ نحو احسن‌ کارهای‌ ظریف‌ دندانپزشکی‌ را انجام‌ داد.در نهایت باید گفت که هرآنچه یک دانش‌آموز در درس زیست‌شناسی دوره دبیرستان خود فرا می‌گیرد، به نحوی به رشته دندانپزشکی ارتباط دارد بخصوص دو بخش فیزیولوژی وآسیب‌شناسی که دانشجویان در دوسال اول تحصیل با وسعت و عمق بیشتری نسبت به دوره دبیرستان مطالعه می‌کنند.

موقعیت‌ شغلی‌ در ایران‌ :

امروزه‌ در کشور ما فرصت‌های‌ شغلی‌ برای‌ دندانپزشکان‌ جوان‌ به‌ دو دلیل‌ عمده‌ محدودتر شده‌ است‌ که‌ یکی‌ از این‌ دلایل‌ پیشرفت‌ بهداشت‌ در کشور ما است‌ و دیگر اینکه‌ در چند سال‌ اخیر رشد پزشکان‌ و دندانپزشکان‌ نسبت‌ به‌ نرخ‌ رشد جمعیت‌ افزایش‌ یافته‌ است‌. البته‌ افزایش‌ تعداد دندانپزشکان‌ جوان‌ بیکار تنها مشکل‌ ایران‌ نیست‌ چون‌ طبق‌ بررسی‌ها و پیش‌بینی‌های‌ جوامع‌ علمی‌ خارج‌ از کشور، در سال‌ ۲۰۳۰ میلادی‌ بهداشت‌ دهان‌ و دندان‌ مردم‌ به‌ اندازه‌ای‌ خوب‌ خواهد بود که‌ دندانپزشکی‌ عمومی‌ به‌ بخشی‌ از پزشکی‌ عمومی‌ باز می‌گردد و رشته‌ دندانپزشکی‌ تنها جنبه‌ تخصصی‌ پیدا می‌کند.

درس‌های‌ این‌ رشته‌ در طول‌ تحصیل :

دروس‌ پایه‌:

فیزیک‌ پزشکی‌، بیوشیمی‌ نظری‌، بیوشیمی‌ عملی‌، آناتومی‌ نظری‌، آناتومی‌ عملی‌، بافت‌شناسی‌ انسانی‌ نظری‌، بافت‌شناسی‌ انسانی‌ عملی‌، فیزیولوژی‌ نظری‌، فیزیولوژی‌ عملی‌، ژنتیک‌ انسانی‌، جنین‌شناسی‌ عمومی‌، میکروب‌شناسی‌ نظری‌، میکروب‌شناسی‌ عملی‌، ایمنی‌شناسی‌ نظری‌، ایمنی‌شناسی‌ عملی‌، آسیب‌شناسی‌ عمومی‌، آمار پزشکی‌ و دندانپزشکی‌ و روش‌ تحقیق‌ ، بهداشت‌ عمومی‌ و اکولوژی‌ محیط‌ زیست‌.

دروس‌ تخصصی‌:

کالبدشناسی‌ و مورفولوژی‌ دندان‌ ، پروتز کامل‌ ، مواد دندانی‌، رادیولوژی‌ دهان‌، فارماکولوژی‌، جنین‌ و بافت‌ شناسی‌ فک‌ و دهان‌ ، آسیب‌شناسی‌، پروتز ثابت‌ ، پروتز پارسیل‌، دندانپزشکی‌ ترمیمی‌ ، بیماری‌های‌ دهان‌ و تشخیص‌، پریودنتولوژی‌، جراحی‌ فک‌ و دهان‌، اندودنتیکس‌ ، بهداشت‌ دهان‌ و پیشگیری‌، تغذیه‌، بیماری‌های‌ درونی‌، ارتودنسی‌، گوش‌ و حلق‌ و بینی‌، بیماری‌های‌ روانی‌، دندانپزشکی‌ کودکان‌، نظام‌ پزشکی‌ و طب‌ قانونی‌، دندانپزشکی‌ جامعه‌نگر، بیولوژی‌ دهان‌، سمینار آسیب‌شناسی‌.

منبع: کتاب آشنایی با رشته های دانشگاهی سازمان سنجش آموزش کشورتالیف خانم فیروزه سودایی ونرم افزار سامان رشته ی سازمان سنجش.

معرفی رشته پزشکی

مقدمه ای برای معرفی رشته پزشکی : در حال حاضر، نظام آموزش پزشکی عمومی‌، شامل ۴ دوره علوم پایه، فیزیوپاتولوژی، کارآموزی بالینی و کارورزی بالینی است .دوره علوم پایه دوره علوم پایه پزشکی ۵ ترم تحصیلی است که با اتمام آن،‌ دانشجویان مجاز به ورود به دوره بعدی(فیزیوپاتولوژی) هستند و پیش از ورود به دوره بعدی،‌ امتحان جامع علوم پایه پزشکی از تمام دانشجویان به طور سراسری و همزمان، توسط وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در تمام دانشگاه‌های علوم پزشکی به عمل می‌آید و قبول‌شدگان،‌مجاز به ورود به دوره فیزیوپاتولوژی خواهند بود. این امتحان، در بردارنده‌ی مباحث تدریس شده در دوره علوم پایه است.

درس‌های این رشته در طول تحصیل:

دروس علوم پایه:

بیوشیمی، بافت‌شناسی،، تشریح (نظری- عملی)، تشریح (آناتومی) (نظری ـ عملی)، فیزیولوژی(نظری ـ عملی)، ایمونولوژی(نظری)،اپیدمیولوژی، روانشناسی، جنین‌شناسی، تغذیه، ژنتیک، زبان تخصصی، آسیب‌شناسی عمومی، انگل‌شناسی، میکروب‌شناسی دوره فیزیوپاتولوژی این دوره شامل ۳۱ واحد درسی است که دو ترم تحصیلی طول خواهد کشید. در پایان این دوره معدل دانشجو از دروس فیزیوپاتولوژی، باید دست‌کم ۱۲ باشد، در غیر این صورت دانشجو باید درس‌هایی را که در آنها نمره کمتر از ۱۲ آورده است،‌ مجدداً بخواند. حداکثر مدت مجاز،‌در مراحل اول و دوم (علوم پایه و فیزیوپاتولوژی) ۵ سال است. در پایان این دو دوره دانشجویانی که همه‌ی واحدها را با موفقیت بگذرانند، به دوره‌ی کارآموزی بالینی راه می‌یابند. باید توجه داشت که ملاک قبولی در امتحانات این مرحله، کسب حداقل نمره ۱۲ از ۲۰ است؛ در حالی که در دروس پایه، ملاک کسب نمره ۱۰ از ۲۰ می‌باشد.

دروس فیزیوپاتولوژی :

آسیب‌شناسی اختصاصی، فارماکولوژی، سیمیولوژی، دوره‌های فیزیوپاتولوژی ارگان‌ها .دوره ‌کارآموزی بالینی دانشجویان پزشکی در این مرحله قادر هستند تا آموخته‌های خود را از دروس مختلف با یافته‌های بالینی از بیماران بستری در بیمارستان‌ها تطبیق داده و با بهره‌گیری مناسب از روش‌های تشخیص آزمایشگاهی، بیماری را تشخیص دهند و اقدامات مناسب درمانی را برای بیمار انجام دهند. این دوره شامل ۹۷ واحد درسی است که در چهار بخش اصلی ارائه می‌گردد و عمدتاً مسائل رایج در پزشکی عمومی را شامل می‌شود که عبارتند از داخلی، جراحی، زنان و کودکان. در سایر بخش‌ها که بخش‌های فرعی محسوب می‌شوند نیز بیماری‌های شایع در آنها آموزش داده می‌شود. با توجه به این مطلب، چهار رشته اصلی جراحی، داخلی، زنان و کودکان زمان بیشتری را به خود اختصاص می‌دهند. در دوره کارآموزی، دانشجویان باید روش برخورد با بیمار، تهیه شرح حال بیمار و نحوه تشخیص و درمان را فرا بگیرند تا در دوره‌ بعدی – کارورزی- که خود تصمیم گیرنده خواهند بود، بتوانند به کمک بیماران بشتابند و تصمیمات لازم را اتّخاذ نمایند. در دوره کارآموزی نمره قبولی در دروس عملی و نظری ۱۲ است و معدّل کلّ دوره کارآموزی باید بالای ۱۴ باشد و چنانچه کمتر از ۱۴ باشد، باید واحدهای با نمره کمتر از ۱۴ تکرار شود تا معدل کل به ۱۴ برسد. در پایان این دوره، دانشجویان قبل از ورود به دوره کارورزی در امتحانی به نام امتحان جامع کارورزی شرکت می‌نمایند و پس از قبولی به دوره کارورزی وارد می‌شوند. چنانچه دانشجویی در امتحان مربوط قبول نگردد، حداکثر ۴ مرتبه می‌تواند در این امتحان شرکت نماید.

دروس کارآموزی بالینی :

بیماری‌های اعصاب، بیماری‌های عفونی، کارآموزی داخلی، بیماری‌های جراحی، بیماری‌های ارتوپدی، بیماری‌های عفونی، کارآموزی جراحی، تاریخ و اخلاق پزشکی، بیماری‌های کودکان، پزشکی قانونی و مسمومیت‌ها، فارماکولوژی بالینی،‌ کارآموزی چشم،‌ کارآموزی پوست، کارآموزی بهداشت، کارآموزی بخش کودکان،‌ بهداشت، کارآموزی گوش و حلق و بینی، کارآموزی ارتوپدی. بیماری‌های زنان و زایمان، کارآموزی رادیولوژی، بیماری‌های روانی، کارآموزی روانپزشکی.دوره کارورزی بالینی این دوره آخرین مرحله آموزش پزشکی است و آن را دوره انترنی نیز می‌گویند. این دوره ۶۴ واحد درسی است و ۱۸ ماه به طول می‌انجامد. در دوره کارورزی،‌دانشجویان مسؤولیت معاینه‌ی بیماران و تشخیص و اقدامات درمانی را در بیمارستان بر عهده خواهند داشت و آموخته‌های خود را در دوره‌های قبل به طور عملی انجام خواهند داد تا آماده پذیرش شغل پزشکی در جامعه شوند و بتوانند به طور مستقل به درمان بیماران بپردازند. در پایان این دوره و قبل از فراغت از تحصیل، کارورزان باید درس پایان‌نامه را که ۶ واحد درسی است، آغاز کنند.

دروس کارورزی بالینی:

کارورزی بخش جراحی، کارورزی بخش چشم، کارورزی بخش سوانح و سوختگی، کارورزی بخش ارتوپدی، کارورزی بخش ارولوژی، کارورزی بخش اطفال، کارورزی بخش بهداشت، کارورزی بخش گوش و حلق و بینی،‌ کارورزی بخش داخلی، کارورزی بخش زنان و زایمان، کارورزی بخش اورژانس، کارورزی بخش نفرولوژی، کارورزی بخش پوست، کارورزی بخش روانپزشکی .

توانایی‌های لازم :

تصور بسیاری از داوطلبان ورود به دانشگاه به خصوص داوطلبان علاقه‌مند به رشته پزشکی این است که دانشگاه مثل یک قیف برعکس است که ورود به آن مشکل و خروج از آن بسیار ساده است. در حالی که به گفته‌ دانشجویان این رشته، یک دانشجوی پزشکی باید آمادگی مطالعه، تحقیق و پژوهش را در حد بسیار گسترده و فراگیر داشته باشد؛ یعنی اگر دانشجو بسیار کوشا و علاقه‌مند نباشد و تنها برای عنوان “دکتری” وارد این رشته شده باشد، حتی نمی‌تواند مدرک دکترای عمومی خود را به دست بیاورد. زیرا دوره پزشکی عمومی نسبت به رشته‌های دیگر، طولانی‌تر است و در طی این مدت دانشجو باید درس‌های متعدد، متنوع، حجیم و نسبتاً پیچیده و دشواری را مطالعه کند.

موقعیت شغلی در ایران :

امروزه از گوشه و کنار می‌شنویم که برای فارغ‌التحصیلان پزشکی بازار کار مناسبی وجود ندارد. در حالی که هنوز در بسیاری از شهرهای کوچک و مناطق محروم با کمبود پزشک مواجه هستیم. از سوی دیگر فارغ‌التحصیل پزشکی حتماً نباید در مطب بنشیند و نسخه بنویسد، بلکه در زمینه پزشکی شغل‌های مختلفی هست که می‌توان انجام داد. برای مثال زمینه‌های تحقیقی بسیاری در این رشته وجود دارد. امّا متأسفانه تعداد فارغ‌التحصیلانی که مایلند در این زمینه کار کنند، بسیار انگشت‌شمار است.

منبع: کتاب آشنایی با رشته های دانشگاهی سازمان سنجش آموزش کشورتالیف خانم فیروزه سودایی ونرم افزار سامان رشته ی سازمان سنجش.